KOMUNIKAT

EUROPEJSKI TYDZIEŃ SZCZEPIEŃ
W dniach 24-30 kwietnia obchodzimy Europejski Tydzień Szczepień. Od ponad dwóch stuleci szczepionki pomagają uczynić świat bezpieczniejszym, począwszy od pierwszej szczepionki przeciw ospie prawdziwej po najnowsze szczepionki mRNA przeciw COVID-19. Hasło przewodnie tegorocznej edycji wydarzenia to „Długie życie dla wszystkich”. Celem jest podkreślenie znaczenia równego dostępu do szczepionek i szczepień, co w efekcie przyczyni się do długiego i zdrowego życia. W tym roku inicjatywa zrzesza partnerów i współpracowników Europejskiego Regionu WHO, po to by podkreślić znaczenie szczepień w ochronie osób w każdym wieku i o różnym pochodzeniu przed chorobami, którym można zapobiegać poprzez szczepienia. Dodatkowo inicjatywa ta ma na celu przypomnienie również o historycznym wpływie szczepionek na ograniczenie chorób zakaźnych i ich występowanie.
Szczepionki chronią osobę zaszczepioną oraz pomagają chronić członków społeczności, w tym osoby, których nie można zaszczepić.

W obszarze szczepień bardzo wiele osiągnięto, a postęp w kontrolowaniu wielu chorób zakaźnych przyspieszył w ciągu ostatnich kilku dekad. Rok 2022 niesie ze sobą wiele wyzwań. Pandemia COVID-19 przyczyniła się do upolitycznienia szczepień i spadku wskaźników szczepień dzieci w wielu krajach.

Wojna w Ukrainie zakłóciła realizację szczepień ochronnych. Wszystkie dzieci, które musiały opuścić kraj, będą potrzebowały dostępu do powszechnych szczepień, gdziekolwiek się udadzą.

Wyzwania te sprawiają, że znaczenie powszechnego dostępu do szczepionek jest jeszcze bardziej zauważalne, niż kiedykolwiek wcześniej.

W czasie Europejskiego Tygodnia Szczepień – Europejski Region WHO – zwraca uwagę na zwiększenie świadomości na temat korzyści wynikających ze szczepień oraz ryzyka związanego ze spadkiem wskaźników zaszczepienia.

Kluczowe przesłania Europejskiego Tygodnia Szczepień 2022
Szczepienie to mocny fundament długowieczności i życia w zdrowiu.
#Długieżyciedlawszystkich #LongLifeforAll
• Długie życie dla wszystkich to nie obietnica, to ambicja. Ponieważ każdy zasługuje na szansę na satysfakcjonujące życie.
• Szczepionki ratują życie od 1798 roku. Pierwsza szczepionka przeciw ospie prawdziwej po raz pierwszy dała każdemu równe szanse w walce z wyniszczającą chorobą.
• Wartości szczepionek nie mierzymy w podanych dawkach, ale w zdrowym
i dłuższym życiu.
• Szczepionki dają nam wszystkim szansę i nadzieję na cieszenie się bardziej satysfakcjonującym życiem. I o to wszyscy powinniśmy walczyć.
• Szczepionki należą do najbardziej znaczących odkryć naukowych wszechczasów, pomagając chronić kolejne pokolenia przed wieloma chorobami zakaźnymi.
• Rodzice, którzy mają dostęp do szczepień, nie muszą się martwić, że ich dzieci cierpią na wyniszczające choroby, które nękały poprzednie pokolenia.
• Szczepionki, które chronią przed powszechnym kiedyś chorobom jak odra, biegunki i zapalenia płuc, pozwalają większej liczbie dzieci na świecie żyć dłużej i cieszyć się lepszą jakością życia.
• Wszyscy ludzie na świecie powinni mieć łatwy dostęp do szczepionek, których potrzebują, i na które zasługują.
Europejski Region WHO:
• utrzymuje status obszaru wolnego od poliomyelitis od 2002 roku,
• 29 z 53 krajów regionu wyeliminowało endemiczne rozprzestrzenianie się zarówno odry, jak i różyczki,
• od wczesnych lat dziewięćdziesiątych nie zgłaszano ognisk błonicy,
• ponad 600 milionów osób w Regionie Europejskim zostało zaszczepionych przeciw COVID-19, ratując w ten sposób niezliczoną liczbę istnień ludzkich. Z badania WHO/Europa i Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) wynika, że 470 000 istnień ludzkich zostało uratowanych w grupie osób w wieku 60 lat i starszych w ciągu pierwszych 11 miesięcy prowadzania programu szczepień przeciw COVID-19 w 33 krajach Europejskiego Regionu WHO,
• podczas pandemii w niektórych krajach europejskich spadł wskaźnik zaszczepienia dzieci. Bardzo ważne jest, aby uzupełniać zgodnie z obowiązującym Kalendarzem Szczepień, niezrealizowane lub odwlekane w czasie pandemii szczepienia ochronne, aby zapobiec pojawianiu się ognisk niebezpiecznych chorób zakaźnych,
• uchodźcy powinni mieć dostęp do niezbędnych szczepień ochronnych, aby chronić się przed chorobami, które mogą pojawiać się w miejscu ich pobytu.

Szczepionki – pytania i odpowiedzi

Co to jest szczepienie?

Szczepienia to prosty, bezpieczny i skuteczny sposób ochrony przed szkodliwymi chorobami, zanim się z nimi zetkniesz. Wykorzystuje naturalne mechanizmy obronne organizmu do budowania odporności na określone infekcje i wzmacnia układ odpornościowy.

Szczepionki trenują twój układ odpornościowy do tworzenia przeciwciał, tak jak ma to miejsce w przypadku wystawienia go na chorobę. Jednak ponieważ szczepionki zawierają tylko zabite lub osłabione formy zarazków, takie jak wirusy lub bakterie, nie powodują choroby ani nie narażają na ryzyko jej powikłań.

Jak działa szczepionka?

Szczepionki zmniejszają ryzyko zachorowania, współpracując z naturalnymi mechanizmami obronnymi organizmu w celu budowania ochrony. Kiedy dostaniesz szczepionkę, twój układ odpornościowy zareaguje. Ono:

Rozpoznaje inwazyjne drobnoustroje, takie jak wirus lub bakteria.
Wytwarza przeciwciała. Przeciwciała to białka wytwarzane naturalnie przez układ odpornościowy
w celu zwalczania chorób.
Pamięta chorobę i jak z nią walczyć. Jeśli w przyszłości zostaniesz narażony na działanie tego zarazka, Twój układ odpornościowy może go szybko zniszczyć, zanim poczujesz się źle.

Szczepionka jest zatem bezpiecznym i sprytnym sposobem na wywołanie w organizmie odpowiedzi immunologicznej bez powodowania choroby.

Nasz układ odpornościowy został zaprojektowany tak, aby pamiętać. Po wystawieniu na jedną lub więcej dawek szczepionki zwykle pozostajemy chronieni przed chorobą przez lata, dekady, a nawet całe życie. To właśnie sprawia, że szczepionki są tak skuteczne. Zamiast leczyć chorobę po jej wystąpieniu, szczepionki zapobiegają przede wszystkim zachorowaniu.

Kiedy powinienem się zaszczepić (lub zaszczepić moje dziecko)?

Szczepionki chronią nas przez całe życie i w różnym wieku, od narodzin do dzieciństwa, jako nastolatki i do starości. W większości krajów otrzymasz kartę szczepień, w której znajdziesz informacje o tym, jakie szczepionki otrzymałeś Ty lub Twoje dziecko oraz kiedy należy podać kolejne szczepionki lub dawki przypominające. Ważne jest, aby upewnić się, że wszystkie te szczepionki są aktualne.

Jeśli opóźnimy szczepienie, istnieje ryzyko poważnego zachorowania. Jeśli czekamy, aż uznamy, że możemy być narażeni na poważną chorobę – na przykład podczas wybuchu choroby – może nie wystarczyć czasu, aby szczepionka zadziałała i otrzymała wszystkie zalecane dawki.

Jeśli przegapiłeś jakieś zalecane szczepienia dla Ciebie lub Twojego dziecka, porozmawiaj ze swoim pracownikiem służby zdrowia o nadrobieniu zaległości

Dlaczego powinienem się zaszczepić?

Bez szczepionek grozi nam poważna choroba i niepełnosprawność z powodu chorób takich jak odra, zapalenie opon mózgowych, zapalenie płuc, tężec i polio. Wiele z tych chorób może zagrażać życiu. WHO szacuje, że same szczepionki dla dzieci każdego roku ratują ponad 4 miliony istnień ludzkich.

Chociaż niektóre choroby mogły stać się rzadkością, zarazki, które je wywołują, nadal krążą w niektórych lub we wszystkich częściach świata. W dzisiejszym świecie choroby zakaźne mogą z łatwością przekraczać granice i zarażać każdego, kto nie jest chroniony

Dwa kluczowe powody, dla których warto się zaszczepić, to ochrona siebie i osób wokół nas. Ponieważ nie każdy może zostać zaszczepiony – w tym bardzo małe dzieci, te, które są poważnie chore lub mają pewne alergie – zaszczepienie innych polega na tym, aby upewnić się, że są one również bezpieczne przed chorobami, którym można zapobiegać poprzez szczepienia

Jakim chorobom zapobiegają szczepionki?

Szczepionki chronią przed wieloma różnymi chorobami , w tym:

Rak szyjki macicy
Cholera
COVID-19
Błonica
Wirus Ebola
Zapalenie wątroby typu B
Grypa
Japońskie zapalenie mózgu
Odra
Zapalenie opon mózgowych
Świnka
krztusiec
Zapalenie płuc
Paraliż dziecięcy
Wścieklizna
Rotawirus
Różyczka
Tężec
Dur brzuszny
Varicella
Żółta febra

Niektóre inne szczepionki są obecnie opracowywane lub pilotowane, w tym te, które chronią przed wirusem Zika lub malarią, ale nie są jeszcze powszechnie dostępne na całym świecie.

Nie wszystkie z tych szczepień mogą być potrzebne w Twoim kraju. Niektóre można podawać tylko przed podróżą, w obszarach ryzyka lub osobom wykonującym zawody wysokiego ryzyka. Porozmawiaj ze swoim pracownikiem służby zdrowia, aby dowiedzieć się, jakie szczepienia są potrzebne Tobie i Twojej rodzinie.

Kto może się zaszczepić?

Prawie każdy może się zaszczepić. Jednak ze względu na pewne schorzenia niektórzy ludzie nie powinni otrzymywać pewnych szczepionek lub powinni poczekać, zanim je otrzymają. Warunki te mogą obejmować:

Przewlekłe choroby lub leczenie (takie jak chemioterapia), które wpływają na układ odpornościowy;
ciężkie i zagrażające życiu alergie na składniki szczepionki, które występują bardzo rzadko;
Jeśli masz ciężką chorobę i wysoką gorączkę w dniu szczepienia.

Czynniki te często różnią się dla każdej szczepionki. Jeśli nie masz pewności, czy Ty lub Twoje dziecko powinniście otrzymać konkretną szczepionkę, porozmawiaj ze swoim pracownikiem służby zdrowia. Mogą pomóc Ci dokonać świadomego wyboru szczepienia dla Ciebie lub Twojego dziecka

Co zawiera szczepionka?

Wszystkie składniki szczepionki odgrywają ważną rolę w zapewnieniu, że szczepionka jest bezpieczna
i skuteczna. Niektóre z nich to:

Antygen. Jest to zabita lub osłabiona forma wirusa lub bakterii, która uczy nasze ciała rozpoznawania i zwalczania choroby, jeśli napotkamy ją w przyszłości.
Adiuwanty, które pomagają wzmocnić naszą odpowiedź immunologiczną. Oznacza to, że pomagają szczepionkom lepiej działać.
Konserwanty, dzięki którym szczepionka pozostaje skuteczna.
Stabilizatory, które chronią szczepionkę podczas przechowywania i transportu.

Składniki szczepionki mogą wyglądać obco, gdy są wymienione na etykiecie. Jednak wiele składników stosowanych w szczepionkach występuje naturalnie w organizmie, w środowisku oraz w spożywanej przez nas żywności. Wszystkie składniki szczepionek – jak również same szczepionki – są dokładnie testowane
i monitorowane, aby zapewnić ich bezpieczeństwo.

Czy szczepionki są bezpieczne?

Szczepienie jest bezpieczne, a skutki uboczne szczepionki są zwykle niewielkie i tymczasowe, takie jak ból ramienia lub niewielka gorączka. Możliwe są poważniejsze skutki uboczne, ale niezwykle rzadkie.

Każda licencjonowana szczepionka jest rygorystycznie testowana w wielu fazach prób, zanim zostanie zatwierdzona do użycia, a po wprowadzeniu jest regularnie poddawana ponownej ocenie. Naukowcy stale monitorują również informacje z kilku źródeł pod kątem jakichkolwiek oznak, że szczepionka może powodować zagrożenie dla zdrowia.

Pamiętaj, że choroba, której można zapobiec dzięki szczepieniu, jest znacznie bardziej podatna na poważne obrażenia niż po podaniu szczepionki. Na przykład tężec może powodować silny ból, skurcze mięśni (szczęki) i zakrzepy krwi, odra może powodować zapalenie mózgu (infekcję mózgu) i ślepotę. Wiele chorób, którym można zapobiegać poprzez szczepienia, może nawet doprowadzić do śmierci. Korzyści ze szczepienia znacznie przewyższają ryzyko, a bez szczepień doszłoby do znacznie większej liczby chorób i zgonów.

Czy są skutki uboczne szczepionek?

Jak każdy lek, szczepionki mogą powodować łagodne skutki uboczne, takie jak stany podgorączkowe, ból lub zaczerwienienie w miejscu wstrzyknięcia. Łagodne reakcje ustępują samoistnie w ciągu kilku dni.

Ciężkie lub długotrwałe skutki uboczne są niezwykle rzadkie. Szczepionki są stale monitorowane pod kątem bezpieczeństwa w celu wykrycia rzadkich zdarzeń niepożądanych

Czy dziecko może otrzymać więcej niż jedną szczepionkę na raz?

Dowody naukowe pokazują, że podanie kilku szczepionek jednocześnie nie ma negatywnego wpływu. Dzieci są codziennie narażone na kilkaset obcych substancji, które wywołują odpowiedź immunologiczną. Prosta czynność spożywania pokarmu wprowadza do organizmu nowe zarazki, a w jamie ustnej i nosie żyją liczne bakterie.

Gdy możliwe jest szczepienie skojarzone (np. na błonicę, krztusiec i tężec), oznacza to mniej zastrzyków
i zmniejsza dyskomfort dziecka. Oznacza to również, że Twoje dziecko otrzymuje właściwą szczepionkę we właściwym czasie, aby uniknąć ryzyka zarażenia się potencjalnie śmiertelną chorobą.

Czy istnieje związek między szczepionkami a autyzmem?

Nie ma dowodów na jakikolwiek związek między szczepionkami a autyzmem lub zaburzeniami autystycznymi. Zostało to wykazane w wielu badaniach przeprowadzonych na bardzo dużych populacjach.

Badanie z 1998 r., które wzbudziło obawy dotyczące możliwego związku między szczepionką przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) a autyzmem, okazało się później poważnie wadliwe i oszukańcze. Artykuł został następnie wycofany przez czasopismo, które go opublikowało, a lekarz, który go opublikował, stracił licencję medyczną. Niestety, jego publikacja wywołała strach, który doprowadził do spadku wskaźników szczepień w niektórych krajach i kolejnych wybuchów epidemii tych chorób.

Wszyscy musimy upewnić się, że podejmujemy kroki w celu dzielenia się tylko wiarygodnymi, naukowymi informacjami na temat szczepionek i chorób, którym zapobiegają.

Czy moja córka powinna zostać zaszczepiona przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV)?

Praktycznie wszystkie przypadki raka szyjki macicy zaczynają się od zakażenia HPV przenoszonego drogą płciową. Szczepionka podana przed kontaktem z wirusem zapewnia najlepszą ochronę przed tą chorobą. Po szczepieniu badania przeprowadzone w Australii, Belgii, Niemczech, Nowej Zelandii, Szwecji, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych wykazały zmniejszenie nawet o 90% zakażeń HPV u nastoletnich dziewcząt
i młodych kobiet.

W badaniach wykazano, że szczepionka HPV jest: bezpieczne i skuteczne . WHO zaleca, aby wszystkie dziewczęta w wieku 9–14 lat otrzymały 2 dawki szczepionki wraz z badaniem przesiewowym w kierunku raka szyjki macicy w późniejszym życiu.

Nadal mam pytania dotyczące szczepień. Co powinienem zrobić?

Jeśli masz pytania dotyczące szczepionek, porozmawiaj ze swoim pracownikiem służby zdrowia. On lub ona może udzielić naukowej porady dotyczącej szczepień dla Ciebie i Twojej rodziny, w tym z zalecanym harmonogramem szczepień w Twoim kraju.

Szukając w Internecie informacji o szczepionkach, korzystaj wyłącznie z wiarygodnych źródeł. Aby pomóc Ci je znaleźć, WHO dokonała przeglądu i „certyfikacji” wielu stron internetowych na całym świecie, które zawierają wyłącznie informacje oparte na wiarygodnych dowodach naukowych i niezależnych opiniach wiodących ekspertów technicznych. Wszystkie te strony internetowe są członkami sieci bezpieczeństwa szczepionek .

Więcej informacji na stronach: https://szczepienia.pzh.gov.pl/dlugie-zycie-dla-wszystkich-to-haslo-tegorocznego-europejskiego-tygodnia-szczepien/ https://www.who.int/campaigns/world-immunization-week/world-immunization-week-2022

Źródło: WHO

Wstecz

Zobacz inne

Poradnia POZ Cz. Dunajec- gabinet p. dr L. Puszkara

2024-04-22
nieczynny w dniu 22.04.2024 r. /poniedziałek/